تبادل
لینک هوشمند
ستاره‌شناسی یا اخترشناسی علم بررسی موقعیت، تغییرات، حرکت و ویژگی‌های فیزیکی شیمیایی پدیده‌های آسمانی از جمله ستارگان، سیارات، دنباله‌دار، کهکشان‌ها و پدیده‌هایی مانند شفق قطبی و تشعشعات پس زمینه‌ای فضا می‌باشد که منشاء آنها در خارج از جو زمین قرار دارد. این رشته با رشته‌هایی مانند فیزیک، مسلم و ریاضیات ارتباط تنگاتنگ دارد و همچنین با رشتهٔ (پیدایش و تکامل جهان) ارتباط نزدیکی دارد. اگر تنها ستارگان مورد مطالعه قرار بگیرند به آن ستاره‌شناسی گفته می‌شود.
اخترشناسی یکی از قدیمی‌ترین علوم است. اخترشناسان در تمدن‌های اولیه بشری به دقت آسمان شب را بررسی می‌کردند و ابزارهای ساده اخترشناسی از همان ابتدا شناخته شده بودند. با اختراع تلسکوپ، تحولی عظیم در این رشته ایجاد شد و دوران اخترشناسی جدید آغاز گردید.
نوشتار برگزیده
ماکیان ایکس یک یا دجاجه ایکس یک یک منبع مشهور پرتو ایکس در آسمان است که در صورت فلکی ماکیان قرار دارد. در سال ۱۹۶۴ و در خلال پرواز یک تلسکوپ فضایی مدار پایین کشف شد و یکی از بزرگترین منابع پرتو ایکس در آسمان است که پرتوی ایکسی با شارش ۲٫۳ تولید می‌کند. ماکیان ایکس یکی از بزرگترین احتمالات برای سیاه‌چاله است. این جسم حدود ۸٫۷ برابر جرم خورشید، جرم دارد از آنجایی که هرچه در اطرافش باشد به مشابه این رفتار می‌کند که در کنار یک سیاه‌چاله‌است. شعاع افق رویداد آن ۲۶ کیلومتر محاسبه می‌شود.
این سامانه عضو یک مجموعه ستاره به نام ماکیان OB۳ است، به معنی اینکه ماکیان ایکس یک حدود پنج میلیون سال قدمت دارد و تشکیل یافته از ستاره‌ای با جرم بیشتر از ۴۰ برابر جرم خورشید است. اکثر جرم ستارهٔ قدیمی به خاطر از دست دادن پوسته از بین رفته‌است. مرگ این ستاره همراه با یک ابرنواختر همراه بوده‌است، نتیجه انفجار این بوده‌است که مرکز ستاره به سیاه‌چاله تبدیل شده‌است. ماکیان ایکس یک موضوع شرط‌بندی علمی بین استیون هاوکینگ و کیپ ثورن در سال ۱۹۷۴ بوده‌است، در مورد اینکه این جرم یک سیاه‌چاله نیست. او سیاه‌چاله بودن ماکیان ایکس یک را در سال ۱۹۹۰ بعد از کشف اطلاعات مربوط به امواج گرانشی تایید کرد.
بیشتر...
زندگی‌نامهٔ برگزیده
خیام (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷، درگذشتهٔ ۵۱۰ خورشیدی) معروف به خیامی و خیام نیشابوری، از ریاضی‌دانان، ستاره‌شناسان و شاعران بنام ایران در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و دارای لقب حجةالحق بوده‌است ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آنکه رباعیات خیام را به اغلب زبان‌های زنده ترجمه نموده‌اند، فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب‌زمین گردیده‌است.
یکی از برجسته‌ترین کارهای وی را می‌توان اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام‌الملک، که در دورهٔ سلطنت ملک‌شاه سلجوقی (۴۲۶ - ۴۹۰ هجری قمری) بود، دانست. وی در ریاضیات، ، دینی و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعات‌اش دربارهٔ اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضی‌دانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده‌است. ابداع نظریه‌ای دربارهٔ نسبت‌های هم‌ارز با نظریهٔ اقلیدس نیز از مهم‌ترین کارهای اوست. شماری از تذکره‌نویسان، خیام را شاگرد ابن سینا و شماری نیز وی را شاگرد امام موفق نیشابوری خوانده‌اندهرچند صحت این فرضیه که خیام شاگرد ابن سینا بوده‌است، بسیار بعید می‌نماید، زیرا از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیادی داشته‌اند. خیام در جایی ابن سینا را استاد خود می‌داند اما این استادی ابن سینا، جنبهٔ معنوی دارد.
نوشتارهای برگزیده
نگارهٔ برگزیده
سوئیچی ناگوچی فضانورد ژاپنی در حال راهپیمایی فضایی پس از خروج از فضاپیمای دیسکاوری در مأموریت اس‌تی‌اس-۱۱۴.
گفتاورد
| اجرام که ساکنان این ایوانند | اسباب تردد خردمندانند | |
| هان تا سر رشته خرد گم نکنی | کانان‌که مدبرند سرگردانند |
— خیام
برج فلکی کنونی
برج سرطان چهارمین برج یا خانه خورشید است. این برج خط سیر خورشید در ماه تیر به مدت ۳۱روز و ۱۰ساعت است. از این رو برج سرطان در گاهشماری خورشیدی نام دیگر تیر ماه نیز می‌باشد.
آیا می‌دانید
آیا می‌دانید...
- ... هر سال، کرهٔ ماه ۳٫۸۲ سانتی‌متر از زمین دور می‌شود؟
- ... عبور زهره (درنگاره) از جلوی خورشید هر ۲۴۳ سال یک‌بار انتفاق می‌افتد؟
- ... اگر می‌توانستید میدان مغناطیسی مشتری را ببنید پنج‌برابر روشنتر از ماه کامل بود؟
- ... ماکیان ایکس یک ستاره‌ای است که بیشتر از بقیه ستارگان احتمال می‌رود سیاه‌چاله باشد؟
- ... دورترین کهکشان شناخته‌شده با ما ۱۷ میلیارد سال نوری فاصله دارد؟
نظرات شما عزیزان: